Στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ δε θα ήθελες να βρίσκεσαι

Η αμφισβητούμενη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι από τα πλέον σημαντικά ζητήματα παγκοσμίως.

Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι μια ευαίσθητη περιοχή κι όπως προαναφέραμε «αμφισβητούμενη» και για το λόγο αυτό έχουν καταγραφεί πολλά επεισόδια. Πρόκειται για μια εθνοτική και εδαφική σύγκρουση ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν που όμως κατοικείται κυρίως από Αρμένιους.

Υπάρχουν όμως και επτά περιοχές που κατοικήθηκαν από Αζέρους μέχρι την εκκένωσή τους μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ορισμένα από αυτά τα εδάφη ελέγχονται de facto, και ορισμένα διεκδικούνται από την αποσχισθείσα Δημοκρατία του Αρτσάχ, αν και έχουν αναγνωριστεί de jure διεθνώς ως μέρος του Αζερμπαϊτζάν.

Για να κάνουμε μια επεξήγηση: Το de facto επισημαίνει αυτό που συμβαίνει στην πράξη ενώ το de jure υπογραμμίζει αντίστοιχα αυτό που λέει ο νόμος.

Η σύγκρουση έχει τις ρίζες της στις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά η παρούσα σύγκρουση ξεκίνησε το 1988, όταν οι Αρμένιοι του Καραμπάχ ζήτησαν τη μεταφορά του από το Σοβιετικό Αζερμπαϊτζάν στη Σοβιετική Αρμενία. Πριν ακόμα από τη διάλυση της ΕΣΣΔ δηλαδή.

Η σύγκρουση  στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ κλιμακώθηκε σε πόλεμο πλήρους κλίμακας στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, ο οποίος αργότερα μετατράπηκε σε σύγκρουση χαμηλής έντασης.

Μέχρι την τετραήμερη κλιμάκωση τον Απρίλιο του 2016 και στη συνέχεια σε έναν άλλο πόλεμο πλήρους κλίμακας,  το 2020.

Μια εκεχειρία που υπογράφηκε το 1994 στο Μπισκέκ ακολουθήθηκε από δύο δεκαετίες σχετικής σταθερότητας, η οποία επιδεινώθηκε σημαντικά μαζί με την αυξανόμενη απογοήτευση του Αζερμπαϊτζάν με το status quo, σε αντίθεση με τις προσπάθειες της Αρμενίας να το εδραιώσει.

Μια τετραήμερη κλιμάκωση τον Απρίλιο του 2016 έγινε η πιο θανατηφόρα παραβίαση της εκεχειρίας μέχρι τη σύγκρουση του 2020.

Η δοκιμαστική ανακωχή καθιερώθηκε με την τριμερή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στις 10 Νοεμβρίου 2020, με την οποία τα περισσότερα από τα εδάφη που έχασε το Αζερμπαϊτζάν κατά τον Πρώτο πόλεμο στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ τέθηκαν υπό τον έλεγχο των Αζέρων.

Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, ισχυρίστηκε ότι η σύγκρουση έληξε έτσι. Ωστόσο η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ακολουθήθηκε από την κρίση των συνόρων Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν του 2021 από τον Μάιο του 2021 και μετά, με συνεχείς απώλειες και από τις δύο πλευρές

Η σύγχρονη φάση της σύγκρουσης ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 1988.

Σύμφωνα με την Σοβιετική Απογραφή  του 1979, υπολογίστηκε ότι 160.841 Αζέροι ζούσαν στην Αρμενία και 352.410 Αρμένιοι ζούσαν στο Αζερμπαϊτζάν έξω  από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Παράλληλα η Σοβιετική Απογραφή του 1989 έδειξε μείωση αυτών των μειονοτήτων σε 84.860 Αζέρους στην Αρμενία και 245.045 Αρμένιους στο Αζερμπαϊτζάν εκτός του Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Κατά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1989, οι εθνοτικές εντάσεις μεταξύ Αρμενίων και Αζερμπαϊτζάν αυξήθηκαν στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Από το 2017, η κοινή γνώμη και στις δύο πλευρές σημειώθηκε ως «ολοένα και περισσότερο εδραιωμένη, πολεμική και ασυμβίβαστη»

Σε αυτό το πλαίσιο, αμοιβαίες παραχωρήσεις που θα μπορούσαν να μειώσουν τις εντάσεις μακροπρόθεσμα, βραχυπρόθεσμα, θα ήταν ικανές να απειλήσουν την εσωτερική σταθερότητα και την επιβίωση των κυρίαρχων ελίτ.

Αφήνοντας έτσι ελάχιστα κίνητρα για συμβιβασμούς.

Πρώτος πόλεμος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Ο Πρώτος Πόλεμος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, γνωστός και ως Απελευθερωτικός Πόλεμος του Αρτσάχ στην Αρμενία ήταν μια ένοπλη σύγκρουση που έλαβε χώρα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 έως τον Μάιο του 1994.

Αυτό συνέβη στον θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο νοτιοδυτικό Αζερμπαϊτζάν, μεταξύ της πλειοψηφίας εθνοτικών Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ που υποστηρίζονταν από τη Δημοκρατία της Αρμενίας και τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν να βρίσκεται «απέναντι»

Καθώς ο πόλεμος προχωρούσε, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, δύο πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, μπλέχτηκαν σε έναν παρατεταμένο, ακήρυχτο πόλεμο στα ορεινά υψώματα του Καραμπάχ, καθώς το Αζερμπαϊτζάν προσπαθούσε να περιορίσει το αποσχιστικό κίνημα στην περιοχή.

Το Κοινοβούλιο του θύλακα είχε ψηφίσει υπέρ της ένωσης με την Αρμενία. Διεξήχθη δημοψήφισμα, το οποίο μποϊκοτάρει ο πληθυσμός του Αζερμπαϊτζάν του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στο οποίο οι περισσότεροι ψηφοφόροι ψήφισαν υπέρ της ανεξαρτησίας.

Το αίτημα για ένωση με την Αρμενία, το οποίο ξεκίνησε εκ νέου το 1988, ξεκίνησε με ειρηνικό τρόπο. Καθώς πλησίαζε η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, οι εντάσεις σταδιακά μετατράπηκαν σε μια ολοένα και πιο βίαιη σύγκρουση μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων. Και οι δύο πλευρές έκαναν ισχυρισμούς για εθνοκάθαρση και πογκρόμ από πλευράς του «αντιπάλου».

Οι διεθνικές συγκρούσεις μεταξύ των δύο ξέσπασαν λίγο αφότου το κοινοβούλιο της Αυτόνομης Περιφέρειας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν ψήφισε υπέρ της ενοποίησης της περιοχής με την Αρμενία στις 20 Φεβρουαρίου 1988.

Οι συνθήκες της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης διευκόλυναν έναν αυτονομιστικό κίνημα από πλευράς Αρμενίων στο Σοβιετικό Αζερμπαϊτζάν. Η κήρυξη της απόσχισης από το Αζερμπαϊτζάν ήταν το τελικό αποτέλεσμα μιας εδαφικής σύγκρουσης σχετικά με τα εδάφη.

Καθώς το Αζερμπαϊτζάν κήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σοβιετική Ένωση και αφαίρεσε τις εξουσίες που κατείχε η κυβέρνηση του θύλακα, η αρμενική πλειοψηφία ψήφισε υπέρ της απόσχισης από το Αζερμπαϊτζάν.

Στην πορεία ανακήρυξαν την μη αναγνωρισμένη Δημοκρατία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Μάχες σε πλήρη κλίμακα ξέσπασαν στο τέλος του χειμώνα του 1992.

Η διεθνής μεσολάβηση από διάφορες ομάδες, συμπεριλαμβανομένου του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), απέτυχε να φέρει λύση. Την άνοιξη του 1993, οι αρμενικές δυνάμεις κατέλαβαν εδάφη έξω από τον ίδιο τον θύλακα, απειλώντας να καταλύσουν την εμπλοκή άλλων χωρών της περιοχής

Μέχρι το τέλος του πολέμου το 1994, οι Αρμένιοι είχαν τον πλήρη έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους του θύλακα και επίσης κατείχαν και ελέγχουν σήμερα περίπου το 9% του εδάφους του Αζερμπαϊτζάν εκτός του θύλακα.

Έως και 230.000 Αρμένιοι από το Αζερμπαϊτζάν και 800.000 Αζέροι από την Αρμενία και το Καραμπάχ έχουν εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης, καθαρίζοντας ουσιαστικά την Αρμενία και το Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν. Όπως και το Αζερμπαϊτζάν από τους Αρμένιους.

Ορισμένες συγκρούσεις σημειώθηκαν τα χρόνια μετά την κατάπαυση του πυρός του 1994.

Οι συνοριακές συγκρούσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Οι συγκρούσεις στο Μαρτακέρτ το 2008, ξεκίνησαν στις 4 Μαρτίου μετά τις αρμενικές εκλογικές διαμαρτυρίες. Περιλάμβαναν τις σκληρότερες μάχες μεταξύ των αρμενικών και των δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν για την αμφισβητούμενη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από την κατάπαυση του πυρός το 1994 (ο λεγόμενος Πρώτος Πόλεμος που αναφέραμε παραπάνω).

Αρμενικές πηγές κατηγόρησαν το Αζερμπαϊτζάν ότι προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις συνεχιζόμενες αναταραχές στην Αρμενία

Οι πηγές του Αζερμπαϊτζάν κατηγόρησαν την Αρμενία, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνησή της προσπαθούσε να αποσπάσει την προσοχή από τις εσωτερικές εντάσεις που είχε να αντιμετωπίσει.

Μετά το περιστατικό, στις 14 Μαρτίου η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών με καταγεγραμμένες ψήφους 39 υπέρ και 7 κατά ενέκρινε το ψήφισμα 62/243, ζητώντας την άμεση αποχώρηση όλων των αρμενικών δυνάμεων από τα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν

Η σύγκρουση του 2010

Η σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2010 ήταν μια διάσπαρτη ανταλλαγή πυροβολισμών που έλαβε χώρα στις 18 Φεβρουαρίου στη γραμμή επαφής που χωρίζει τις αρμενικές στρατιωτικές δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν και του Καραμπάχ.

Το Αζερμπαϊτζάν κατηγόρησε τις αρμενικές δυνάμεις ότι πυροβόλησαν τις θέσεις του Αζερμπαϊτζάν κοντά σε πέντε χωριά καθώς και σε ορεινές περιοχές με πυρά, συμπεριλαμβανομένων ελεύθερων σκοπευτών

Ως αποτέλεσμα, τρεις στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν σκοτώθηκαν και ένας τραυματίστηκε

Οι συγκρούσεις στο Μαρτακέρτ το 2010 ήταν μια σειρά παραβιάσεων της εκεχειρίας που τερμάτισε τον Πρώτο Πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Πραγματοποιήθηκαν κατά μήκος της γραμμής επαφής που χωρίζει το Αζερμπαϊτζάν και τις αρμενικές στρατιωτικές δυνάμεις της μη αναγνωρισμένης αλλά de facto ανεξάρτητης Δημοκρατίας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Και οι δύο πλευρές κατηγόρησαν την άλλη για παραβίαση του καθεστώτος κατάπαυσης του πυρός.

Αυτές ήταν οι χειρότερες παραβιάσεις της εκεχειρίας (η οποία ισχύει από το 1994) σε δύο χρόνια και άφησαν τις αρμενικές δυνάμεις με τις μεγαλύτερες απώλειες από τις συγκρούσεις στο Μαρτακέρτ του Μαρτίου 2008.

Μεταξύ 2008 και 2010, υπολογίζεται ότι 74 στρατιώτες σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές.

Στα τέλη Απριλίου 2011, συνοριακές συγκρούσεις άφησαν νεκρούς τρεις στρατιώτες του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενώ στις 5 Οκτωβρίου σκοτώθηκαν δύο στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν και ένας Αρμένιος.

Συνολικά κατά τη διάρκεια του έτους σκοτώθηκαν 10 Αρμένιοι στρατιώτες.

Το επόμενο έτος, συνοριακές συγκρούσεις μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν έλαβαν χώρα από τα τέλη Απριλίου έως τις αρχές Ιουνίου.

Οι συγκρούσεις είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο πέντε στρατιωτών από το Αζερμπαϊτζάν και τέσσερις από την Αρμενία. Συνολικά κατά τη διάρκεια του 2012, σκοτώθηκαν 19 στρατιώτες από το Αζερμπαϊτζάν και 14 Αρμένιοι.

Μια άλλη αναφορά ανέφερε τον αριθμό των νεκρών από το Αζερμπαϊτζάν σε 20.

Κατά τη διάρκεια του 2013, υπολογίζεται ότι 12 στρατιώτες από το Αζερμπαϊτζάν και 7 Αρμένιοι στρατιώτες σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις στα σύνορα

Οι συγκρούσεις του 2014 και η κατάρριψη ελικοπτέρου

Το 2014, ξέσπασαν αρκετές συνοριακές συγκρούσεις που είχαν ως αποτέλεσμα 16 νεκρούς και από τις δύο πλευρές έως τις 20 Ιουνίου.

Στις 2 Αυγούστου, οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσαν ότι οκτώ από τους στρατιώτες τους είχαν σκοτωθεί σε τριήμερες συγκρούσεις. Ήταν ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών για τον στρατό της χώρας από τον πόλεμο του 1994.

Η αντίπαλη πλευρά έκανε λόγο για 14 Αζέρους νεκρούς. Τοπικοί αξιωματούχοι στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ανέφεραν τουλάχιστον δύο θανάτους στρατιωτικών Αρμενίων στο μεγαλύτερο περιστατικό στην περιοχή από το 2008

Πέντε ακόμη στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν σκοτώθηκαν το επόμενο βράδυ, ανεβάζοντας τον αριθμό των νεκρών από τις συγκρούσεις του Αυγούστου σε τουλάχιστον 15. Η όλη ιστορία που είχε ξεφύγει τελείως, ώθησε τη Ρωσία να εκδώσει μια ισχυρή δήλωση, προειδοποιώντας και τις δύο πλευρές να μην κλιμακώσουν περαιτέρω την κατάσταση.

Μέχρι τις 5 Αυγούστου 2014, οι μάχες που ξεκίνησαν στις 27 Ιουλίου είχαν σκοτώσει 14 στρατιώτες από το Αζερμπαϊτζάν και 5 Αρμένιους. Συνολικά, 27 στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν είχαν σκοτωθεί από την αρχή του έτους σε συνοριακές συγκρούσεις.

Σε ένα ξεχωριστό περιστατικό τον Ιούλιο του 2014, ο Στρατός Άμυνας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ ανακοίνωσε ότι στρατεύματα σκότωσαν έναν και συνέλαβαν δύο μέλη μιας ανατρεπτικής ομάδας του Αζερμπαϊτζάν που είχε διεισδύσει στη γραμμή επαφής

Εκτός από την κατασκοπεία  των κινήσεων αρμενικών στρατευμάτων αλλά και στρατιωτικών εγκαταστάσεων και αστικών οικισμών στο Κελμπαχάρ, η ομάδα κατηγορήθηκε για τη δολοφονία του Σμπατ Τσακανιάν, ενός δεκαεπτάχρονου Αρμένιου  κατοίκου του χωριού Τζουμέν.

Και τα δύο επιζώντα μέλη της ομάδας καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη από αρμενικό δικαστήριο. Τον Ιούλιο του 2015, βίντεο που καταγράφηκε από την ομάδα κυκλοφόρησε στο κοινό και προβλήθηκε στην κρατική τηλεόραση της Αρμενίας

Στις 12 Νοεμβρίου 2014, οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν κατέρριψαν ένα ελικόπτερο Mil Mi-24 του Αμυντικού Στρατού του Ναγκόρνο-Καραμπάχ πάνω από την περιοχή Αγκντάμ

Στο περιστατικό σκοτώθηκαν τρεις στρατιωτικοί. Το υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας δήλωσε ότι το αεροσκάφος ήταν άοπλο και χαρακτήρισε την κατάρριψή του «πρωτοφανή πρόκληση». Οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν ισχυρίστηκαν ότι το ελικόπτερο «προσπαθούσε να επιτεθεί» σε θέσεις του δικού του στρατού.

Οι αρμενικές αρχές δήλωσαν ότι το Αζερμπαϊτζάν θα αντιμετωπίσει «σοβαρές συνέπειες»

Με το περιστατικό αυτό, το 2014 έγινε η πιο θανατηφόρα χρονιά για τις αρμενικές δυνάμεις από τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός του 1994, με 27 στρατιώτες να σκοτώνονται εκτός από 34 θανάτους από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν.

Έξι Αρμένιοι πολίτες πέθαναν επίσης το 2014, ενώ μέχρι το τέλος του έτους ο αριθμός των Αζερμπαϊτζάν που σκοτώθηκαν ανήλθε σε 39 (συγκεκριμένα 37 στρατιώτες και 2 πολίτες).

Το 2015 συνέβησαν σποραδικές μάχες αλλά και πάλι ο αριθμός των θυμάτων ήταν μεγάλος. Από την πλευρά της Αρμενίας καταγράφηκαν 47 νεκροί (42 στρατιώτες και πέντε πολίτες) κι από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν συνολικά 64 στρατιώτες.

Με τα χρόνια, το Αζερμπαϊτζάν ήταν ανυπόμονο με το status quo. Από αυτή την άποψη, ωθούμενη από απροσδόκητα πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η χώρα ξεκίνησε μια στρατιωτική συσσώρευση.

Μόνο το 2015, το Μπακού ξόδεψε 3 δισεκατομμύρια δολάρια για τον στρατό του, περισσότερα από το σύνολο του εθνικού προϋπολογισμού της Αρμενίας!

Κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου του 2016, τέσσερις Αρμένιοι και τέσσερις στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν σκοτώθηκαν σε μάχες στα σύνορα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Το πρώτο θύμα του 2016 ήταν ένας στρατιώτης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ο Αραμαϊς Βοσκανιάν, ο οποίος σκοτώθηκε από πυρά ελεύθερου σκοπευτή από το Αζερμπαϊτζάν ενώ υπηρετούσε στην ανατολική κατεύθυνση της Γραμμής

Στα μέσα Φεβρουαρίου, ο Χακόμπ Χαμπατσουμιάν, ένας Αρμένιος βοσκός από το Βαζγκενασέν, σκοτώθηκε από έναν ελεύθερο σκοπευτή από το Αζερμπαϊτζάν.

Τον Μάρτιο, δύο Αζέροι και ένας Αρμένιος στρατιώτης σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις κατά μήκος των συνόρων.

Μεταξύ 1 και 5 Απριλίου 2016, σφοδρές μάχες κατά μήκος της πρώτης γραμμής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ άφησαν νεκρούς 88 Αρμένιους και 92 στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν!

Ένας Αρμένιος και τρεις στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν αγνοούνται επίσης. Επιπλέον, 10 πολίτες (έξι Αζερμπαϊτζάν και τέσσερις Αρμένιοι) σκοτώθηκαν επίσης.

Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, ένα στρατιωτικό ελικόπτερο του Αζερμπαϊτζάν και 13 μη επανδρωμένα drones καταρρίφθηκαν και ένα τανκ του Αζερμπαϊτζάν καταστράφηκε, ενώ το Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχασε 14 άρματα μάχης.

Μεταξύ 8 Απριλίου και 16 Ιουνίου 2016, σποραδικές μάχες άφησαν νεκρούς 14 Αρμένιους και τρεις στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν, καθώς και έναν άμαχο Αζέρο.

Στις 5 Οκτωβρίου 2016, το αρμενικό πυροβολικό βομβάρδισε θέσεις του Αζερμπαϊτζάν στη γραμμή επαφής με έναν στρατιώτη του Αζερμπαϊτζάν να σκοτώνεται.

Ένας Αρμένιος στρατιώτης σκοτώθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2016 σε συμπλοκή στη γραμμή επαφής και ένας Αζέρος στο ίδιο σημείο, ένα μήνα μετά.

Στις 27 Νοεμβρίου, οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν ανέφεραν ότι κατέρριψαν ένα αρμενικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος που είχε περάσει τη γραμμή επαφής.

Τον Φεβρουάριο του 2017 σκοτώθηκαν δύο στρατιώτες του Ναγκόρνο-Καραμπάχ σε συμπλοκή με τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν. Τον ίδιο μήνα οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν βομβάρδισαν με πυροβολικό τις θέσεις των Αρμενίων κοντά στο χωριό Ταλίς.

Την επόμενη μέρα ξέσπασε μεγάλη συμπλοκή με τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν να πλησιάζουν τις αρμενικές γραμμές στην ίδια περιοχή. Πέντε στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν σκοτώθηκαν στην εμπλοκή που ακολούθησε

Στις 15 Μαΐου 2017, ένα σύστημα αεράμυνας Karabakh Osa καταστράφηκε από κατευθυνόμενο πύραυλο που εκτοξεύτηκε από τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν

Στις 20 Μαΐου 2017, ένας Αρμένιος στρατιώτης σκοτώθηκε σε μια μάχη με τα αζερικά στρατεύματα. Ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποίησε αντιαρματικές χειροβομβίδες και πυρά όλμων 60 χιλιοστών στη δράση

Και πολλά περιστατικά ακόμα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε καθώς ο κύκλος του αίματος δε σταμάτησε ποτέ.

Και φτάνουμε στις 27 Σεπτεμβρίου του 2020 όταν σοβαρές συγκρούσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ξέσπασαν ξανά, με αποτέλεσμα η Αρμενία να κηρύξει στρατιωτικό νόμο και να κινητοποιηθεί

Την ίδια μέρα, το Κοινοβούλιο του Αζερμπαϊτζάν κήρυξε στρατιωτικό νόμο και καθόρισε απαγόρευση κυκλοφορίας σε πολλές πόλεις και περιοχές μετά τις συγκρούσεις.

Όσον αφορά στα θύματα, οι συγκρούσεις ήταν οι χειρότερες από την κατάπαυση του πυρός του 1994 και προκάλεσαν συναγερμό στη διεθνή κοινότητα

Μετά από 44 ημέρες με μάχες, η Ρωσία μεσολάβησε ώστε να επιτευχθεί ειρηνική συμφωνία. Οι αρμενικές δυνάμεις συμφώνησαν να επιστρέψουν στο Αζερμπαϊτζάν όλα τα κατεχόμενα εδάφη έξω από την πρώην Σοβιετική Αυτόνομη Περιφέρεια Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Φυσικά με τις ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις να εγγυώνται την ασφαλή διέλευση από την περιοχή του Λατσίν που χωρίζει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ από την Αρμενία.

Μια συνεχιζόμενη συνοριακή κρίση ξεκίνησε στις 12 Μαΐου 2021, όταν στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν πέρασαν αρκετά χιλιόμετρα στην Αρμενία στις επαρχίες Σιουνίκ και Γκεχαρκουνίκ, καταλαμβάνοντας περίπου 41 τετραγωνικά χιλιόμετρα αρμενικού εδάφους.

Το Αζερμπαϊτζάν δεν έχει αποσύρει τα στρατεύματά του από το διεθνώς αναγνωρισμένο αρμενικό έδαφος παρά τις εκκλήσεις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία.

Η κρίση κλιμακώθηκε περαιτέρω τον Ιούλιο του 2021, με συγκρούσεις να λαμβάνουν χώρα στα σύνορα Αρμενίας-Ναχτσιβάν

Ο αριθμός των θυμάτων που προκαλεί σοκ

Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, υπολογίζεται ότι από το 1994 ως και το 2009 περισσότερα από τρεις χιλιάδες άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ο πιο «ματωμένος χρόνος» ήταν το 2014 όταν καταγράφηκαν 72 θάνατοι αλλά έχασε αυτό το θλιβερό ρεκόρ τον Απρίλιο του 2016 όταν σκοτώθηκαν 91 Αρμένιοι και 94 Αζέροι στρατιώτες συν 15 πολίτες (9 Αρμένιοι και 6 Αζέροι).

Τα χειρότερα ακολούθησαν το 2020 όταν το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε ότι μετά από μάχες το Σεπτέμβριο μέχρι το Νοέμβριο, 2,906 στρατιώτες και 100 πολίτες Αζέροι, έχασαν τη ζωή τους. Οι Αρμένιοι αντίστοιχα παρουσίασαν τα δικά τους θύματα σε 3.825 στρατιώτες και 85 πολίτες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τα πιο επικίνδυνα σύνορα: Ινδία- Πακιστάν στο Κασμίρ

Ο Ρατζαπάξα βύθισε σε αίμα και φτώχεια την Σρι Λάνκα

Τα πιο επικίνδυνα σύνορα: Η DMZ σε Βόρεια και Νότια Κορέα

Σύνορα Ινδίας- Μπαγκλαντές: Σε 50 χρόνια, 1.860 νεκροί