Η Τουρκία κάθεται σε «αναμμένα κάρβουνα» λόγω της συνεχούς ισχυροποίησης της συνεργασίας της Κύπρου με τους Αμερικανούς και η τελευταία εξέλιξη έχει κάνει τους Τούρκους να ανησυχούν πλέον σοβαρά.
Ποια είναι αυτή; Οι ΗΠΑ επενδύουν στην πλήρη αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου», στην οποία εκτός από παρεμβάσεις που θα γίνουν, θα τοποθετήσουν και αντιαεροπορικά συστήματα, δημιουργώντας ομπρέλα προστασίας που αγκαλιάζει όλη τη μεγαλόνησο.
Έτσι η Κύπρος αποκτά μία ειδική εταιρική σχέση με το ΝΑΤΟ, με τις ΗΠΑ να επενδύουν τόσο στην άμυνα της χώρας όσο και στην αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης στην Πάφο. Κάτι που έχει κάνει την Τουρκία να ενοχληθεί σφόδρα, αλλά και να φοβάται οτι πλέον δεν θα μπορεί να κάνει κάποια επιθετική κίνηση επί της ουσίας, παρά μόνο να απειλεί. Κι αυτό βεβαίως είναι σχετικό καθώς Ερντογάν και Τραμπ έχουν πολύ καλές σχέσεις συνεπώς τυχόν συνεχείς απειλές της Τουρκίας προς την Κύπρο και την Ελλάδα ουσιαστικά θα αποτελούν επιθετικές κινήσεις και προς την Αμερική η οποία έχει ισχυρούς δεσμούς και με την ελληνοκυπριακή πλευρά.
«Εμάς ο στόχος μας είναι με τους συνεργάτες μας, τους Αμερικανούς και τους άλλους που συμμετέχουν στο ΝΑΤΟ να επωφελούμαστε από πρακτικές και πολιτικές του ΝΑΤΟ και όταν κι εφόσον καταφέρουμε να γίνουμε και πλήρες κράτος – μέλος, ακόμη καλύτερα» ανέφερε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα RealNews, ο υπουργός Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας, Βασίλης Πάλμας, με αφορμή τις εξαγγελίες για την αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης Πάφου «Ανδρέας Παπανδρέου».
Όπως έγινε γνωστό, Κύπρος και ΗΠΑ ήρθαν σε συμφωνία για την αναβάθμιση της Στρατιωτικής Αεροπορικής Βάσης, την οποία επισκέφθηκε την Τετάρτη κλιμάκιο Αμερικανών, με έδρα το Ραμστάιν της Γερμανίας. Οι Αμερικανοί είχαν την Πέμπτη συνάντηση με τον κο Πάλμα, ο οποίος μας αποκάλυψε σημαντικές πτυχές του προγράμματος συνεργασίας.
«Κύριο μέρος του σχεδίου περιλαμβάνει την επέκταση. Να μεγαλώσει ο δίαυλος που χρησιμοποιούν τα αεροπλάνα για να μπορούν να πετάξουν και μεγαλύτερου μεγέθους, καθώς και σειρά κτιριακών έργων, όπως για παράδειγμα μεγαλύτερος πύργος ελέγχου. Στόχος είναι να μπορούμε να φιλοξενούμε περισσότερα αεροσκάφη και να μπορούν να υποστηρίζονται για ειρηνευτικές και ανθρωπιστικές αποστολές» μας λέει.
Όλα δείχνουν ότι η βάση θα ξεκινήσει να αναβαθμίζεται το καλοκαίρι και οι εργασίες θα διαρκέσουν περίπου 18 μήνες. Το κόστος θα φτάσει τα 14 εκατ. ευρώ, ποσό που είναι διατεθειμένοι να καλύψουν οι Αμερικανοί. Επιπλέον όμως των εργασιών, οι ΗΠΑ θα εγκαταστήσουν και συστήματα αεράμυνας, δημιουργώντας έναν αδιαπέραστο θόλο προστασίας της περιοχής.
«Δεν θα είναι ορμητήριο επιθετικών αποστολών, κι αυτό είναι κάτι που το τονίζω με έμφαση. Θα μπορούν να υποστηρίζονται ειρηνευτικές και ανθρωπιστικές αποστολές, όπως για παράδειγμα οι αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας, που έγιναν πρόσφατα στον Λίβανο. Θα τη χρησιμοποιούμε για ασκήσεις που γίνονται με την Εθνική Φρουρά. Και όσοι χρησιμοποιούν την βάση αυτή θα παίρνουν άδεια από εμάς» μας διευκρινίζει ο κος Πάλμας προσθέτοντας ότι εκτός από τις ΗΠΑ «θα χρησιμοποιείται και από άλλα φίλα κράτη είτε από την Ε.Ε. είτε από την Ιορδανία είτε από την Αίγυπτο είτε από το Ισραήλ».
Ειδικότερα σε ότι αφορά τη σχέση με το Ισραήλ, ο υπουργός Άμυνας της Κύπρου εξηγεί ότι «μπορεί οι Ελλαδίτες να είναι αδέρφια μας, όμως το Ισραήλ είναι γείτονάς μας. Οι Ισραηλινοί είναι εντελώς δίπλα μας. Σε 3 λεπτά πετάχτηκαν στην Κύπρο. Από την Ελλάδα χρειάζεται κάποιος χρόνος για να στηρίξεις και να υποστηρίξεις».
Οι Ισραηλινοί αναμένεται να έχουν προνομιακή σχέση στην νέα αεροπορική βάση της Πάφου.
Έγινε αυτό που φοβόταν η Τουρκία στην Κύπρο
Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη ο σχεδιασμός και για την αναβάθμιση της ναυτικής βάσης στο Μαρί. «Θέλουμε να φιλοξενεί πολεμικά πλοία και υποβρύχια. Δεν είναι εύκολο έργο αυτό, θα χρειαστούν χρόνια για να ολοκληρωθεί. Ολοκληρώθηκε η προμελέτη και τώρα είμαστε στην προκήρυξη διαγωνισμού για την μελέτη».
Το κόστος της Ναυτικής Βάσης αναμένεται να φθάσει τα 206 εκατ. ευρώ και ήδη υπάρχουν συζητήσεις με τους Αμερικανούς ώστε να συμμετέχουν και σε αυτό το πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ως τα τέλη του 2027 με αρχές του 2028. Ταυτόχρονα, γίνονται για επαφές για χρηματοδότηση της ναυτικής βάσης ακόμη και από την ΕΕ.
Πρόκειται για διπλή προσπάθεια που γίνεται ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος της Κύπρου στην Μεσόγειο και ο γεωπολιτικός της ρόλος.
Η Κύπρος θωρακίζεται με αυτές τις κινήσεις. Και δεν είναι μόνο τα επιπλέον οπλικά συστήματα που θα λάβει είτε με τη μορφή δωρεάν παραχώρησης είτε μέσω διευκολύνσεων. «Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι αυτή η σε υψηλού επιπέδου σχέση που αναπτύχθηκε να διατηρηθεί» μας λέει ο κος Πάλμας, επισημαίνοντας ότι «εκείνο που είναι πρώτιστο είναι να είμαστε αξιόπιστοι εταίροι κι αυτή η σχέση να είναι διαχρονική. Και η ασφάλειά μας δεν προκύπτει μόνο από την ενίσχυσή μας εξοπλιστικά, που είναι καλοδεχούμενη, όσο από την πολιτική σχέση».
Το επόμενο στάδιο είναι η προώθηση της συμφωνίας Κύπρου – ΗΠΑ των τριών προγραμμάτων της Άμυνας. Το ένα είναι η απευθείας συζήτηση και διαπραγμάτευση για επιλογή εξοπλιστικών προγραμμάτων, δλδ G to G (government to government). Το δεύτερο είναι οι καλύτερες τιμές. Κι εδώ περιλαμβάνεται το πλεονασματικό στρατιωτικό υλικό που παρέχουν οι ΗΠΑ στις φίλες χώρες. Από αυτό το «ράφι» θα μπορεί η Κύπρος να επιλέγει όπλα δωρεάν για τα οποία η Λευκωσία θα επιβαρύνεται με το κόστος των μεταφορικών και της λειτουργίας τους. Το τρίτο πρόγραμμα έχει να κάνει με τα προγράμματα εκπαίδευσης των Κύπριων στρατιωτών στις ΗΠΑ.
Πλέον το επόμενο πράγμα που τρέμει η Τουρκία είναι οι γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 5 της κυπριακής ΑΟΖ, εκεί δηλαδή που δραστηριοποιούνται τόσο η Exxon Mobil όσο και η Qatar Energy, Μάλιστα η Κύπρος έχει ήδη εκδώσει σχετικές navtex, γεγονός που έχει κάνει «μπαρούτι» τους Τούρκους