Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε σήμερα (2.4.2025) στη Βουλή την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής, η οποία θα επιτρέψει τη σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών της χώρας στο πλαίσιο του νέου μακροπρόθεσμου εξοπλιστικού προγράμματος των 25 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Κατά την ομιλία του, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να υποκύψει σε καταστροφικές πιέσεις για υπερβολικές δαπάνες, παρά τις αυξήσεις που θα δοθούν στις ένοπλες δυνάμεις και στα σώματα ασφαλείας. Επισημαίνοντας τη δημοσιονομική ευθύνη, ο κ. Μητσοτάκης αντιμετώπισε τις αντιδράσεις από πολιτικούς αντιπάλους που ζητούσαν μεγαλύτερες αυξήσεις.
Κύρια Σημεία της Ανακοίνωσης:
- Ενεργοποίηση της Ρήτρας Διαφυγής
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε δύο σημαντικές αποφάσεις της Ε.Ε. (6.3.2025) σχετικά με την άμυνα. Η πρώτη και πιο σημαντική, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής, η οποία παρέχει πρόσθετο δημοσιονομικό περιθώριο για επενδύσεις στην άμυνα χωρίς να υπολογίζονται στα όρια δαπανών.Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα μπορεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της έως και 1,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι αυτή η ευελιξία δεν θα οδηγήσει σε ασυδοσία, καθώς η ρήτρα θα ισχύει για τέσσερα χρόνια (2025–2028), με δυνατότητα παράτασης.Παράλληλα, το εξοπλιστικό πρόγραμμα που ανακοινώθηκε θα καλύπτει 12 έτη (2025–2037), δηλαδή επεκτείνεται πέραν της αρχικής τετραετίας. Ενώ το ευρωπαϊκό πρόγραμμα επανεξοπλισμού (ReArm EU) έχει ως ορίζοντα το 2030, υπάρχει πιθανότητα η ρήτρα διαφυγής να παραταθεί περαιτέρω.
- Δημιουργία Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου (SAFE)
Η δεύτερη σημαντική απόφαση αφορά τη δημιουργία του ταμείου SAFE, το οποίο θα προσφέρει προνομιακά δάνεια σε κράτη μέλη για αμυντικές επενδύσεις. Διαφοροποιείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς δεν πρόκειται για επιδοτήσεις. Ωστόσο, η χρηματοδότησή του δεν έχει ακόμη καθοριστεί, με εναλλακτικές όπως η έκδοση ευρω-ομολόγων να συζητούνται, παρά την αντίθεση της Γερμανίας.Επιπλέον, ο πρωθυπουργός ανέφερε την ανάγκη δημιουργίας ευρωπαϊκής αντιπυραυλικής ασπίδας με κοινούς πόρους, πέραν του τρέχοντος συστήματος δανεισμού.
Εθνική Προστιθέμενη Αξία
Ένα βασικό στοιχείο του νέου προγράμματος είναι η ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η ελληνική βιομηχανία άμυνας (ΕΑΒ, ΕΑΣ) θα συμμετέχει ενεργά, ενώ θα ενισχυθεί και ο ρόλος των τοπικών start-up στον τομέα.
Διαβάστε επίσης:
Η Ευρώπη προειδοποιεί τον Τραμπ: Έχουμε «ισχυρό σχέδιο» για αντίποινα σε δασμούς
Φρεγάτες: Tι αλλάζει αν η Ελλάδα αποκτήσει άλλες τέσσερις γαλλικές FDI και τις φτάσει στις οκτώ;
